ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° β ΠΠΈΠΊΠΈΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° | |||
---|---|---|---|
| |||
({{{ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅}}} ) | |||
Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ | Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° | ||
Π₯ΠΈΠΌ. ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° | HNO3 | ||
Π‘ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ | ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ | ||
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° | 63,012Β Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ | 1,513Β Π³/ΡΠΌΒ³ | ||
ΠΠ½Π΅ΡΠ³ΠΈΡ ΠΈΠΎΠ½ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ | 11,95Β Β± 0,01Β ΡΠ[2] | ||
Π’Π΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° | |||
Β β’Β ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ | β41,59Β Β°C | ||
Β β’Β ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ | 82,6Β Β°C | ||
ΠΠΎΠ». ΡΠ΅ΠΏΠ»ΠΎΡΠΌΠΊ. | 109,9Β ΠΠΆ/(ΠΌΠΎΠ»ΡΒ·Π) | ||
ΠΠ½ΡΠ°Π»ΡΠΏΠΈΡ | |||
Β β’Β ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ | β174,1Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
Β β’Β ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ | 10,47Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
Β β’Β ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ | 39,1Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
Β β’Β ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ | β33,68Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
ΠΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ°ΡΠ° | 56 Π³ΠΠ | ||
ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠ° Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ pKa{\displaystyle pK_{a}} | β1,64 [1] | ||
Π Π°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ | |||
Β β’Β Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ | ΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ | ||
ΠΠΎΠΊΠ°Π·Π°ΡΠ΅Π»Ρ ΠΏΡΠ΅Π»ΠΎΠΌΠ»Π΅Π½ΠΈΡ | 1,397 | ||
ΠΠΈΠΏΠΎΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠΎΠΌΠ΅Π½Ρ | 2,17 Β± 0,02Β Π | ||
Π Π΅Π³.Β Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ CAS | 7697-37-2 | ||
PubChem | 944 | ||
Π Π΅Π³.Β Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ EINECS | 231-714-2 | ||
SMILES | |||
InChI | |||
RTECS | QU5775000 | ||
ChEBI | 48107 | ||
ΠΠΎΠΌΠ΅Ρ ΠΠΠ | 2031 | ||
ChemSpider | 919 | ||
ΠΠ50 | 430Β ΠΌΠ³/ΠΊΠ³ | ||
ΠΠΈΠΊΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ Π‘ΠΠ‘ | | ||
NFPA 704 | |||
ΠΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ (25Β Β°C, 100Β ΠΊΠΠ°), Π΅ΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΠ΅. | |||
Β ΠΠ΅Π΄ΠΈΠ°ΡΠ°ΠΉΠ»Ρ Π½Π° ΠΠΈΠΊΠΈΡΠΊΠ»Π°Π΄Π΅ |
ΠΠ·ΠΎΜΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°Μ (HNO3)Β β ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°. Π’Π²ΡΡΠ΄Π°Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Π΄Π²Π΅ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ Ρ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠΊΠ»ΠΈΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠΌΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΡΡΠΊΠ°ΠΌΠΈ.
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π² Π»ΡΠ±ΡΡ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ . Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΠΎΠ½Π° ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ ΠΏΠΎΠ»Π½ΠΎΡΡΡΡ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΠ΅Ρ Π½Π° ΠΈΠΎΠ½Ρ. ΠΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π°Π·Π΅ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ 68,4Β % ΠΈ tΠΊΠΈΠΏ 120Β Β°C ΠΏΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ. ΠΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ Π΄Π²Π° ΡΠ²ΡΡΠ΄ΡΡ Π³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΠ°: ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ (HNO3Β·H2O) ΠΈ ΡΡΠΈΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ (HNO3Β·3H2O). ΠΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡΠ°.
Π€ΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠΈΠ·ΠΈΠΊΠΎ-Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°[ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ | ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ΄]
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π€Π°Π·ΠΎΠ²Π°Ρ Π΄ΠΈΠ°Π³ΡΠ°ΠΌΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡΠΠ·ΠΎΡ Π² Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ ΡΠ΅ΡΡΡΡΡ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ΅Π½[3], ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ +5. ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°Β β Π±Π΅ΡΡΠ²Π΅ΡΠ½Π°Ρ, Π΄ΡΠΌΡΡΠ°Ρ Π½Π° Π²ΠΎΠ·Π΄ΡΡ Π΅ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ β41,59Β Β°C, ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ +82,6Β Β°C (ΠΏΡΠΈ Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ) Ρ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ. ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠΌΠ΅ΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ Π²ΠΎ Π²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡΡ . ΠΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡ HNO3 Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ 0,95β0,98 Π½Π°Π·ΡΠ²Π°ΡΡ Β«Π΄ΡΠΌΡΡΠ΅ΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉΒ», Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π΄ΠΎΠ»Π΅ΠΉ 0,6β0,7Β β ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ.
Π‘ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠΉ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Π°Π·Π΅ΠΎΡΡΠΎΠΏΠ½ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡ (ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²Π°Ρ Π΄ΠΎΠ»Ρ 68,4Β %, d20 = 1,41 Π³/ΡΠΌ3, TΠΊΠΈΠΏ = 120,7Β Β°C)
ΠΡΠΈ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΠΈΠ· Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°ΡΡ:
- ΠΌΠΎΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ HNO3Β·H2O, TΠΏΠ» = β37,62Β Β°C;
- ΡΡΠΈΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ HNO3Β·3H2O, TΠΏΠ» = β18,47Β Β°C.
Π’Π²ΡΡΠ΄Π°Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ Π΄Π²Π΅ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ:
ΠΠΎΠ½ΠΎΠ³ΠΈΠ΄ΡΠ°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅Ρ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠΎΠΌΠ±ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠΈΠ½Π³ΠΎΠ½ΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° P na2, ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΉΠΊΠΈΒ a = 0,631 Π½ΠΌ, b = 0,869 Π½ΠΌ, c = 0,544 Π½ΠΌ, Z = 4.
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΎΠ² Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΡ Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ
- d(c)=0,9952+0,564c+0,3005c2β0,359c3,{\displaystyle d(c)=0{,}9952+0{,}564c+0{,}3005c^{2}-0{,}359c^{3},}
Π³Π΄Π΅ dΒ β ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π² Π³/ΡΠΌΒ³, cΒ β ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²Π°Ρ Π΄ΠΎΠ»Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ. ΠΠ°Π½Π½Π°Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΠΎΠΏΠΈΡΡΠ²Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ 97Β %.
ΠΡΡΠΎΠΊΠΎΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ HNO3 ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ Π±ΡΡΡΡ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΊΡ Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΡΡΠ΅Π³ΠΎ Π½Π° ΡΠ²Π΅ΡΡ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠ° ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ:
- 4HNO3βΆ4NO2β+2h3O+O2β{\displaystyle {\mathsf {4HNO_{3}\longrightarrow 4NO_{2}\!\uparrow +2H_{2}O+O_{2}\!\uparrow }}}
ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎ ΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ. ΠΠ·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π³ΠΎΠ½ΡΡΡ Π±Π΅Π· ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ½ΠΈΠΆΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ (ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½Π½Π°Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΈ Π°ΡΠΌΠΎΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π°ΠΉΠ΄Π΅Π½Π° ΡΠΊΡΡΡΠ°ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ΅ΠΉ).
ΠΠΎΠ»ΠΎΡΠΎ, Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΠΈ ΡΠ°Π½ΡΠ°Π» ΠΈΠ½Π΅ΡΡΠ½Ρ ΠΊ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ Π²ΠΎ Π²ΡΡΠΌ Π΄ΠΈΠ°ΠΏΠ°Π·ΠΎΠ½Π΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ, ΠΎΡΡΠ°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π½Π΅ΠΉ, Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΅Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠ΅ΠΉ.
HNO3 ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ:
Π°) Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌΠΈ ΠΈ Π°ΠΌΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ:
- CuO+2HNO3βΆCu(NO3)2+h3O{\displaystyle {\mathsf {CuO+2HNO_{3}\longrightarrow Cu(NO_{3})_{2}+H_{2}O}}}
- ZnO+2HNO3βΆZn(NO3)2+h3O{\displaystyle {\mathsf {ZnO+2HNO_{3}\longrightarrow Zn(NO_{3})_{2}+H_{2}O}}}
Π±) Ρ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ:
- KOH+HNO3βΆKNO3+h3O{\displaystyle {\mathsf {KOH+HNO_{3}\longrightarrow KNO_{3}+H_{2}O}}}
Π²) Π²ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π°Π±ΡΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈΠ· ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ:
- CaCO3+2HNO3βΆCa(NO3)2+h3O+CO2β{\displaystyle {\mathsf {CaCO_{3}+2HNO_{3}\longrightarrow Ca(NO_{3})_{2}+H_{2}O+CO_{2}\!\uparrow }}}
ΠΡΠΈ ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΎΠ΄ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ²Π΅ΡΠ° Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ:
- 4HNO3βΆ4NO2β+O2β+2h3O{\displaystyle {\mathsf {4HNO_{3}\longrightarrow 4NO_{2}\!\uparrow +O_{2}\!\uparrow +2H_{2}O}}}
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° Π² Π»ΡΠ±ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ-ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π°Π·ΠΎΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡ +5 Π΄ΠΎ β3. ΠΠ»ΡΠ±ΠΈΠ½Π° Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΡ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΡ ΠΎΡΠ΅ΡΠ΅Π΄Ρ ΠΎΡ ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Ρ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ. ΠΠ°ΠΊ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°-ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ, HNO3 Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ:
Π°) Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
ΠΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ HNO3
- Cu+4HNO3(60%)βΆCu(NO3)2+2NO2β+2h3O{\displaystyle {\mathsf {Cu+4HNO_{3}(60\%)\longrightarrow Cu(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\!\uparrow +2H_{2}O}}}
Π Π°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ HNO3
- 3Cu+8HNO3(30%)βΆ3Cu(NO3)2+2NOβ+4h3O{\displaystyle {\mathsf {3Cu+8HNO_{3}(30\%)\longrightarrow 3Cu(NO_{3})_{2}+2NO\!\uparrow +4H_{2}O}}}
Π±) Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, ΡΡΠΎΡΡΠΈΠΌΠΈ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π»Π΅Π²Π΅Π΅ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°:
- Zn+4HNO3(60%)βΆZn(NO3)2+2NO2β+2h3O{\displaystyle {\mathsf {Zn+4HNO_{3}(60\%)\longrightarrow Zn(NO_{3})_{2}+2NO_{2}\!\uparrow +2H_{2}O}}}
- 3Zn+8HNO3(30%)βΆ3Zn(NO3)2+2NOβ+4h3O{\displaystyle {\mathsf {3Zn+8HNO_{3}(30\%)\longrightarrow 3Zn(NO_{3})_{2}+2NO\!\uparrow +4H_{2}O}}}
- 4Zn+10HNO3(20%)βΆ4Zn(NO3)2+N2Oβ+5h3O{\displaystyle {\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(20\%)\longrightarrow 4Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}O\!\uparrow +5H_{2}O}}}
- 5Zn+12HNO3(10%)βΆ5Zn(NO3)2+N2β+6h3O{\displaystyle {\mathsf {5Zn+12HNO_{3}(10\%)\longrightarrow 5Zn(NO_{3})_{2}+N_{2}\!\uparrow +6H_{2}O}}}
- 4Zn+10HNO3(3%)βΆ4Zn(NO3)2+Nh5NO3+3h3O{\displaystyle {\mathsf {4Zn+10HNO_{3}(3\%)\longrightarrow 4Zn(NO_{3})_{2}+NH_{4}NO_{3}+3H_{2}O}}}
ΠΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Π½ΡΠ΅ Π²ΡΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π΄ΠΎΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΉ Ρ ΠΎΠ΄ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ. ΠΡΠΎ ΠΎΠ·Π½Π°ΡΠ°Π΅Ρ, ΡΡΠΎ Π² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² Π΄ΡΡΠ³ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΡΠΈΠ½ΠΊΠ° Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ (ΠΌΠ°ΡΡΠΎΠ²Π°Ρ Π΄ΠΎΠ»Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ 0,3) Π² ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠ°Ρ Π±ΡΠ΄Π΅Ρ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ NO, Π½ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π±ΡΠ΄ΡΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡΡΡ (ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΠΌΠ΅Π½ΡΡΠΈΡ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π°Ρ ) ΠΈ NO2, N2O, N2 ΠΈ NH4NO3.
ΠΠ΄ΠΈΠ½ΡΡΠ²Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Ρ Π·Π°ΠΊΠΎΠ½ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ: ΡΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π», ΡΠ΅ΠΌ Π³Π»ΡΠ±ΠΆΠ΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π°Π·ΠΎΡ:
- ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ βNO2,NO,N2O,N2,Nh5NO3β{\displaystyle {\mathsf {\Leftarrow NO_{2},NO,N_{2}O,N_{2},NH_{4}NO_{3}\Rightarrow }}} ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°
Π‘ Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈ ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°, Π΄Π°ΠΆΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½Π°Ρ, Π½Π΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ. ΠΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎ, Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ, Ρ ΡΠΎΠΌ Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΡΡ. Π‘ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈΡΠ΅ΠΌ Π² Π·Π°Π²ΠΈΡΠΈΠΌΠΎΡΡΠΈ ΠΎΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ Π½Π΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ°, Π½ΠΎ ΠΈ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π°:
- Fe+4HNO3(25%)βΆFe(NO3)3+NOβ+2h3O{\displaystyle {\mathsf {Fe+4HNO_{3}(25\%)\longrightarrow Fe(NO_{3})_{3}+NO\!\uparrow +2H_{2}O}}}
- 4Fe+10HNO3(2%)βΆ4Fe(NO3)2+Nh5NO3+3h3O{\displaystyle {\mathsf {4Fe+10HNO_{3}(2\%)\longrightarrow 4Fe(NO_{3})_{2}+NH_{4}NO_{3}+3H_{2}O}}}
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ, ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ Π°Π·ΠΎΡ ΠΎΠ±ΡΡΠ½ΠΎ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎ NO ΠΈΠ»ΠΈ NO2:
- S+6HNO3(60%)βΆh3SO4+6NO2β+2h3O{\displaystyle {\mathsf {S+6HNO_{3}(60\%)\longrightarrow H_{2}SO_{4}+6NO_{2}\!\uparrow +2H_{2}O}}}
- S+2HNO3(40%)βΆh3SO4+2NOβ{\displaystyle {\mathsf {S+2HNO_{3}(40\%)\longrightarrow H_{2}SO_{4}+2NO\!\uparrow }}}
- P+5HNO3(60%)βΆh4PO4+5NO2β+h3O{\displaystyle {\mathsf {P+5HNO_{3}(60\%)\longrightarrow H_{3}PO_{4}+5NO_{2}\!\uparrow +H_{2}O}}}
- 3P+5HNO3(30%)+2h3OβΆ3h4PO4+5NOβ{\displaystyle {\mathsf {3P+5HNO_{3}(30\%)+2H_{2}O\longrightarrow 3H_{3}PO_{4}+5NO\!\uparrow }}}
ΠΈ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ:
- FeS+4HNO3(30%)βΆFe(NO3)3+S+NOβ+2h3O{\displaystyle {\mathsf {FeS+4HNO_{3}(30\%)\longrightarrow Fe(NO_{3})_{3}+S+NO\!\uparrow +2H_{2}O}}}
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ Π°ΠΌΠΈΠ½Ρ, ΡΠΊΠΈΠΏΠΈΠ΄Π°Ρ) ΡΠ°ΠΌΠΎΠ²ΠΎΡΠΏΠ»Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ.
ΠΠ΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ (ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎ, Ρ ΡΠΎΠΌ, Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ, ΠΊΠΎΠ±Π°Π»ΡΡ, Π½ΠΈΠΊΠ΅Π»Ρ, ΠΌΠ°ΡΠ³Π°Π½Π΅Ρ, Π±Π΅ΡΠΈΠ»Π»ΠΈΠΉ), ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡΠΈΠ΅ Ρ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ, ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΈ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²Ρ ΠΊ Π΅Ρ Π²ΠΎΠ·Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ.
Π‘ΠΌΠ΅ΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Π½ΠΎΡΠΈΡ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Β«ΠΌΠ΅Π»Π°Π½ΠΆΒ».
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ.
Π‘ΠΌΠ΅ΡΡ ΡΡΠ΅Ρ ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠΎΠ² ΡΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠ±ΡΡΠΌΠ° Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ Π½Π°Π·ΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Β«ΡΠ°ΡΡΠΊΠΎΠΉ Π²ΠΎΠ΄ΠΊΠΎΠΉΒ». Π¦Π°ΡΡΠΊΠ°Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΊΠ° ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅Ρ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ Π·ΠΎΠ»ΠΎΡΠΎ ΠΈ ΠΏΠ»Π°ΡΠΈΠ½Ρ. ΠΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΡΠ»ΠΎΠ²Π»Π΅Π½Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΠΈΠΌΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠ½ΡΠΌ Ρ Π»ΠΎΡΠΎΠΌ ΠΈ Ρ Π»ΠΎΡΠΈΠ΄ΠΎΠΌ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ·ΠΈΠ»Π°:
- 3HCl+HNO3Β β150oCΒ NOCl+Cl2β+2h3O{\displaystyle {\mathsf {3HCl+HNO_{3}\ {\xrightarrow {150^{o}C}}\ NOCl+Cl_{2}\!\uparrow +2H_{2}O}}}
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ Ρ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ:
- Au+HNO3+4HClβΆH[AuCl4]+NOβ+2h3O{\displaystyle {\mathsf {Au+HNO_{3}+4HCl\longrightarrow H[AuCl_{4}]+NO\!\uparrow +2H_{2}O}}}
- 3Pt+4HNO3+18HClβΆ3h3[PtCl6]+4NOβ+8h3O{\displaystyle {\mathsf {3Pt+4HNO_{3}+18HCl\longrightarrow 3H_{2}[PtCl_{6}]+4NO\!\uparrow +8H_{2}O}}}
ΠΠΈΡΡΠ°ΡΡ[ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ | ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΡΡ ΠΊΠΎΠ΄]
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ. ΠΡ ΡΠΎΠ»ΠΈΒ β Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡΒ β ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ HNO3 Π½Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΈ Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π½Π΅ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ, Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Ρ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΊΠ°ΡΠ±ΠΎΠ½Π°ΡΡ. ΠΡΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΠΈΡΡΠ°Ρ-ΠΈΠΎΠ½ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ Π½Π΅ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠ»ΠΈΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ.
Π‘ΠΎΠ»ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π½Π΅ΠΎΠ±ΡΠ°ΡΠΈΠΌΠΎ ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°ΡΡΡΡ, ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ ΡΠΎΡΡΠ°Π² ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΠΏΡΠ΅Π΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΡΠΈΠΎΠ½ΠΎΠΌ:
Π°) Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΡΡΠΎΡΡΠΈΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ Π»Π΅Π²Π΅Π΅ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΡ (ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ°Ρ Π»ΠΈΡΠΈΠΉ):
- 2KNO3Β β450oCΒ 2KNO2+O2β{\displaystyle {\mathsf {2KNO_{3}\ {\xrightarrow {450^{o}C}}\ 2KNO_{2}+O_{2}\!\uparrow }}}
Π±) Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ ΠΌΠ°Π³Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄ΡΡ (Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π»ΠΈΡΠΈΠΉ):
- 4Al(NO3)3Β β180oCΒ 2Al2O3+12NO2β+Β 3O2β{\displaystyle {\mathsf {4Al(NO_{3})_{3}\ {\xrightarrow {180^{o}C}}\ 2Al_{2}O_{3}+12NO_{2}\!\uparrow +\ 3O_{2}\!\uparrow }}}
Π²) Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ², ΡΠ°ΡΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½Π½ΡΡ Π² ΡΡΠ΄Ρ Π½Π°ΠΏΡΡΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΉ ΠΏΡΠ°Π²Π΅Π΅ ΡΡΡΡΠΈ:
- 2AgNO3Β β400oCΒ 2Ag+2NO2β+Β O2β{\displaystyle {\mathsf {2AgNO_{3}\ {\xrightarrow {400^{o}C}}\ 2Ag+2NO_{2}\!\uparrow +\ O_{2}\!\uparrow }}}
Π³) Π½ΠΈΡΡΠ°Ρ Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ:
- Nh5NO3Β β240oCΒ N2Oβ+Β 2h3O{\displaystyle {\mathsf {NH_{4}NO_{3}\ {\xrightarrow {240^{o}C}}\ N_{2}O\!\uparrow +\ 2H_{2}O}}}
ΠΠΈΡΡΠ°ΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ², Π½ΠΎ ΠΏΡΠΈ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ Π² ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠΈ ΡΠ²Π»ΡΡΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΏΡΠΈ ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ ΡΠ²Π΅ΡΠ΄ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²:
- Fe+3KNO3+2KOHΒ β420oCΒ K2FeO4+3KNO2+h3O{\displaystyle {\mathsf {Fe+3KNO_{3}+2KOH\ {\xrightarrow {420^{o}C}}\ K_{2}FeO_{4}+3KNO_{2}+H_{2}O}}}
Π¦ΠΈΠ½ΠΊ ΠΈ Π°Π»ΡΠΌΠΈΠ½ΠΈΠΉ Π² ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ Π΄ΠΎ NH3:
- 3KNO3+8Al+5KOH+18h3Oβ3Nh4β+8K[Al(OH)4]{\displaystyle {\mathsf {3KNO_{3}+8Al+5KOH+18H_{2}O\rightarrow 3NH_{3}\!\uparrow +8K[Al(OH)_{4}]}}}
Π‘ΠΎΠ»ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡΒ β Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡΒ β ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ΄ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈ Π²ΡΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΡ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΡ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, ΠΏΠΎΡΡΠΎΠΌΡ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ ΠΌΠΈΠ½Π΅ΡΠ°Π»ΠΎΠ² ΠΈΡ Π² ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΄Π΅ ΡΡΠ΅Π·Π²ΡΡΠ°ΠΉΠ½ΠΎ ΠΌΠ°Π»ΠΎ; ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΠΈΠΉΡΠΊΠ°Ρ (Π½Π°ΡΡΠΈΠ΅Π²Π°Ρ) ΡΠ΅Π»ΠΈΡΡΠ° ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠΉΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ΅Π»ΠΈΡΡΠ° (Π½ΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ). ΠΠΎΠ»ΡΡΠΈΠ½ΡΡΠ²ΠΎ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠΎΠ² ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈΡΠΊΡΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ.
Π‘ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ ΡΡΠ΅ΠΊΠ»ΠΎ, ΡΡΠΎΡΠΎΠΏΠ»Π°ΡΡ-4.
ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄ΠΈΠΊΠ° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΏΡΡΡΠΌ ΡΡΡ ΠΎΠΉ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π³ΠΎΠ½ΠΊΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΈΡΡΡ Ρ ΠΊΠ²Π°ΡΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΌΠ΅Π΄Π½ΡΠΌ ΠΊΡΠΏΠΎΡΠΎΡΠΎΠΌ Π±ΡΠ»Π°, ΠΏΠΎ-Π²ΠΈΠ΄ΠΈΠΌΠΎΠΌΡ, Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ ΠΎΠΏΠΈΡΠ°Π½Π° Π² ΡΡΠ°ΠΊΡΠ°ΡΠ°Ρ ΠΠΆΠ°Π±ΠΈΡΠ° (ΠΠ΅Π±Π΅ΡΠ° Π² Π»Π°ΡΠΈΠ½ΠΈΠ·ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅Π²ΠΎΠ΄Π°Ρ ) Π² VIII Π²Π΅ΠΊΠ΅. ΠΡΠΎΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΈ ΠΈΠ»ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΌΠΎΠ΄ΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΡΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈΠ· ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ Π±ΡΠ»Π° Π·Π°ΠΌΠ΅Π½Π° ΠΌΠ΅Π΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΡΠΏΠΎΡΠΎΡΠ° ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·Π½ΡΠΌ, ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ»ΡΡ Π² Π΅Π²ΡΠΎΠΏΠ΅ΠΉΡΠΊΠΎΠΉ ΠΈ Π°ΡΠ°Π±ΡΠΊΠΎΠΉ Π°Π»Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ Π²ΠΏΠ»ΠΎΡΡ Π΄ΠΎ XVII Π²Π΅ΠΊΠ°.
Π XVII Π²Π΅ΠΊΠ΅ ΠΠ»Π°ΡΠ±Π΅Ρ ΠΏΡΠ΅Π΄Π»ΠΎΠΆΠΈΠ» ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π»Π΅ΡΡΡΠΈΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠ΅ΠΉ ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ Ρ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ, Π² ΡΠΎΠΌ ΡΠΈΡΠ»Π΅ ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈΠ· ΠΊΠ°Π»ΠΈΠΉΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅Π»ΠΈΡΡΡ, ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ·Π²ΠΎΠ»ΠΈΠ»ΠΎ Π²Π²Π΅ΡΡΠΈ Π² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈ ΠΈΠ·ΡΡΠΈΡΡ Π΅Ρ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΠ΅ΡΠΎΠ΄
Π’Π΅ΡΡ Π½Π° ΡΠ΅ΠΌΡ Β«ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°Β» ΠΠΎΠΌΠΎΠ³ΠΈΡΠ΅, ΠΏΠΎΠΆΠ°Π»ΡΠΉΡΡΠ°
1-Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π°: HNOβ 2-Π‘ΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ° Π² Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ ΡΠ°Π²Π½Π° (+5) 3-ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΊ Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½ΡΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌ ΠΈ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠ²ΠΎΠΌ 4-ΠΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ Π½ΠΈΠΊΠΎΠ³Π΄Π° Π½Π΅ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄. Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΡ Ρ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π΄ΠΎ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ Ρ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ 5-Π‘ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Π½Π΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ (Au, Ru, Os, Rh, Ir, Pt), Π° ΡΡΠ΄ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»ΠΎΠ² (Al, Ti, Cr, Fe, Co, Ni) ΠΏΡΠΈ Π½ΠΈΠ·ΠΊΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ. <a rel=»nofollow» href=»https://nsportal.ru/shkola/khimiya/library/2013/10/01/vzaimodeystvie-metallov-s-kislotami» target=»_blank»>https://nsportal.ru/shkola/khimiya/library/2013/10/01/vzaimodeystvie-metallov-s-kislotami</a> 6-Π‘ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡΠΌΠΈ, Π°ΠΌΡΠΎΡΠ΅ΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π³ΠΈΠ΄ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π°ΠΌΠΈ <a rel=»nofollow» href=»http://himege.ru/azotnaya-kislota-stroenie-i-ximicheskie-svojstva/» target=»_blank»>http://himege.ru/azotnaya-kislota-stroenie-i-ximicheskie-svojstva/</a> 7- ΠΡΠΈ Ρ ΡΠ°Π½Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½Π° ΡΠ²Π΅ΡΡ ΠΎΠ½Π° ΡΠ°Π·Π»Π°Π³Π°Π΅ΡΡΡ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠΈΠ²Π°ΡΡΡΡ Π² ΠΆΡΠ»ΡΡΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ Π·Π° ΡΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π±ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π°Π·ΠΎΡΠ° (IV): 4HNO3=2h3O+4NO2β+O2β. 8- Π½Π΅ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΠ΅Ρ Ρ Au, Ir, Pt, Rh, Π’Π°, W, Zr. 9-Π‘ΠΎΠ²ΡΠ΅ΠΌΠ΅Π½Π½ΡΠΉ Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠ½ΡΠΉ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΏΡΠ΅Π΄ΠΏΠΎΠ»Π°Π³Π°Π΅Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΈΠ· Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠΎΠ². ΠΠ»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ΄ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΠΌΠΈΠ°ΠΊΠ°. 10-Π‘ΠΎΠ»ΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π½ΠΎΡΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ΅Π΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ, ΠΈΠ»ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠ°ΡΠΎΠ².
1-Π (Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Ρ Π½Π΅ Π·Π½Π°Ρ, ΠΏΠΎΠΊΠ° ΡΡΠΎ)
ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° β ΠΠΈΠΊΠΈΠΏΠ΅Π΄ΠΈΡ
ΠΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π» ΠΈΠ· ΠΠΈΠΊΠΈΠΏΠ΅Π΄ΠΈΠΈ β ΡΠ²ΠΎΠ±ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΡΠ½ΡΠΈΠΊΠ»ΠΎΠΏΠ΅Π΄ΠΈΠΈ
Π’Π΅ΠΊΡΡΠ°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ»Π°ΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ 9 Π΄Π΅ΠΊΠ°Π±ΡΡ 2019; ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ 2 ΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠΈ. Π’Π΅ΠΊΡΡΠ°Ρ Π²Π΅ΡΡΠΈΡ ΡΡΡΠ°Π½ΠΈΡΡ ΠΏΠΎΠΊΠ° Π½Π΅ ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΡΠ»Π°ΡΡ ΠΎΠΏΡΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΡΠ°ΡΡΠ½ΠΈΠΊΠ°ΠΌΠΈ ΠΈ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π·Π½Π°ΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΎΡ Π²Π΅ΡΡΠΈΠΈ, ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΉ 9 Π΄Π΅ΠΊΠ°Π±ΡΡ 2019; ΠΏΡΠΎΠ²Π΅ΡΠΊΠΈ ΡΡΠ΅Π±ΡΡΡ 2 ΠΏΡΠ°Π²ΠΊΠΈ.ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° | |||
---|---|---|---|
| |||
({{{ΠΈΠ·ΠΎΠ±ΡΠ°ΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅}}} ) | |||
Π‘ΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π½Π°ΠΈΠΌΠ΅Π½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ | ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° | ||
Π₯ΠΈΠΌ. ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Π° | HNO2 | ||
Π‘ΠΎΡΡΠΎΡΠ½ΠΈΠ΅ | Π² Π²ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Β β ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΠ΅; Π² ΡΠΈΡΡΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅Β β Π³Π°Π· | ||
ΠΠΎΠ»ΡΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΡΠ° | 47,0134Β Π³/ΠΌΠΎΠ»Ρ | ||
ΠΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ | 1,685 (ΠΆΠΈΠ΄ΠΊ) | ||
Π’Π΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° | |||
Β β’Β ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ | 42,35Β Β°C | ||
Β β’Β ΠΊΠΈΠΏΠ΅Π½ΠΈΡ | 158Β Β°C | ||
ΠΠΎΠ½ΡΡΠ°Π½ΡΠ° Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠ°ΡΠΈΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ pKa{\displaystyle pK_{a}} | 3,4 | ||
Π Π°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠΎΡΡΡ | |||
Β β’Β Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ | 548Β Π³/100Β ΠΌΠ» | ||
Π Π΅Π³.Β Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ CAS | [7782-77-6] | ||
PubChem | 24529 | ||
Π Π΅Π³.Β Π½ΠΎΠΌΠ΅Ρ EINECS | 231-963-7 | ||
SMILES | |||
InChI | |||
ChEBI | 25567 | ||
ChemSpider | 22936 | ||
Π’ΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½ΠΎΡΡΡ | Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½Π°, ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΉ Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ ΡΠ΄, ΠΌΡΡΠ°Π³Π΅Π½Π½Π° | ||
ΠΠΈΠΊΡΠΎΠ³ΡΠ°ΠΌΠΌΡ ECB | |||
NFPA 704 | |||
ΠΡΠΈΠ²Π΅Π΄Π΅Π½Ρ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½Π΄Π°ΡΡΠ½ΡΡ ΡΡΠ»ΠΎΠ²ΠΈΠΉ (25Β Β°C, 100Β ΠΊΠΠ°), Π΅ΡΠ»ΠΈ Π½Π΅ ΡΠΊΠ°Π·Π°Π½ΠΎ ΠΈΠ½ΠΎΠ΅. | |||
Β ΠΠ΅Π΄ΠΈΠ°ΡΠ°ΠΉΠ»Ρ Π½Π° ΠΠΈΠΊΠΈΡΠΊΠ»Π°Π΄Π΅ |
ΠΠ·ΠΎΜΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° HNO2Β β ΡΠ»Π°Π±Π°Ρ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°, ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ Π² ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ , ΠΎΠΊΡΠ°ΡΠ΅Π½Π½ΡΡ Π² ΡΠ»Π°Π±ΡΠΉ Π³ΠΎΠ»ΡΠ±ΠΎΠΉ ΡΠ²Π΅Ρ, ΠΈ Π² Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π΅. ΠΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°
Π Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π΅ ΠΏΠ»Π°Π½Π°ΡΠ½Π°Ρ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π° Π°Π·ΠΎΡΠΈΡΡΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π² Π²ΠΈΠ΄Π΅ Π΄Π²ΡΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠΈΠ³ΡΡΠ°ΡΠΈΠΉ: ΡΠΈΡ- ΠΈ ΡΡΠ°Π½Ρ-.
ΡΠΈΡ-ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅Ρ ΡΡΠ°Π½Ρ-ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅Ρ
ΠΡΠΈ ΠΊΠΎΠΌΠ½Π°ΡΠ½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΡΠ°Π½Ρ-ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅Ρ: ΡΡΠ° ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΡΡΠΎΠΉΡΠΈΠ²ΠΎΠΉ. Π’Π°ΠΊ, Π΄Π»Ρ ΡΠΈΡ-HNO2(Π³) ΞGΒ° f = β42,59Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ, Π° Π΄Π»Ρ ΡΡΠ°Π½Ρ-HNO2(Π³) ΞGΒ°f = β44,65Β ΠΊΠΠΆ/ΠΌΠΎΠ»Ρ.
Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ ΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΡΠ°Π²Π½ΠΎΠ²Π΅ΡΠΈΠ΅:
- 2HNO2β·N2O3+h3Oβ·NOβ+NO2β+h3O{\displaystyle {\ce {2 HNO2 <-> N2O3 + h3O <-> NO ^ + NO2 ^ + h3O}}}
ΠΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ° Π°Π·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ°ΡΠΏΠ°Π΄Π°Π΅ΡΡΡ Ρ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ NO ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
- 3HNO2β·HNO3+2NOβ+h3O{\displaystyle {\ce {3 HNO2 <-> HNO3 + 2 NO ^ + h3O}}}
HNO2 ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ. Π Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΡ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ°Ρ Π΄ΠΈΡΡΠΎΡΠΈΠΈΡΡΠ΅Ρ (KDΒ =Β 4,6β 10β4), Π½Π΅ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΈΠ»ΡΠ½Π΅Π΅ ΡΠΊΡΡΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ. ΠΠ΅Π³ΠΊΠΎ Π²ΡΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ ΠΈΠ· ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ:
- h3SO4+2NaNO2βΆNa2SO4+2HNO2{\displaystyle {\ce {h3SO4 + 2 NaNO2 -> Na2SO4 + 2 HNO2}}}
ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΎΡΠ²Π»ΡΠ΅Ρ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°. ΠΡΠΈ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ (ΠΏΠ΅ΡΠΎΠΊΡΠΈΠ΄ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°, Ρ Π»ΠΎΡ, ΠΏΠ΅ΡΠΌΠ°Π½Π³Π°Π½Π°Ρ ΠΊΠ°Π»ΠΈΡ) ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅ΡΡΡ Π² Π°Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ:
- HNO2+h3O2βΆHNO3+h3O{\displaystyle {\ce {HNO2 + h3O2 -> HNO3 + h3O}}}
- HNO2+Cl2+h3OβΆHNO3+2HCl{\displaystyle {\ce {HNO2 + Cl2 + h3O -> HNO3 + 2 HCl}}}
- 7HNO2+2KMnO4βΆ2Mn(NO3)2+2KNO3+3h3O+HNO3{\displaystyle {\ce {7 HNO2 + 2 KMnO4 -> 2 Mn(NO3)2 + 2 KNO3 + 3 h3O + HNO3}}}
Π ΡΠΎ ΠΆΠ΅ Π²ΡΠ΅ΠΌΡ ΠΎΠ½Π° ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Π° ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ:
- 2HNO2+2HIβΆ2NOβ+I2+2h3O{\displaystyle {\ce {2 HNO2 + 2 HI -> 2 NO ^ + I2 + 2 h3O}}}
ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π°Π·ΠΎΡΠ° (III) N2O3 Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅:
- N2O3+h3OβΆ2HNO2{\displaystyle {\ce {N2O3 + h3O -> 2 HNO2}}}
Π’Π°ΠΊΠΆΠ΅ ΠΎΠ½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅ ΠΎΠΊΡΠΈΠ΄Π° Π°Π·ΠΎΡΠ° (IV) NO2:
- 2NO2+h3OβΆHNO3+HNO2{\displaystyle {\ce {2 NO2 + h3O -> HNO3 + HNO2}}}
ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ Π΄ΠΈΠ°Π·ΠΎΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ² ΠΈ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎΠ»Π΅ΠΉ Π΄ΠΈΠ°Π·ΠΎΠ½ΠΈΡ. ΠΠΈΡΡΠΈΡΡ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡΡΡ Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΌ ΡΠΈΠ½ΡΠ΅Π·Π΅ ΠΏΡΠΈ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.
ΠΠ·ΠΎΡΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° (HNO2) Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ½Π° Π² Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΈΡ Π΄ΠΎΠ·Π°Ρ (ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΡΠΎ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΡΡ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ +3), ΠΏΡΠΈΡΡΠΌ ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°Π΅Ρ ΡΡΠΊΠΎ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΌΡΡΠ°Π³Π΅Π½Π½ΡΠΌ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ΠΌ, ΠΏΠΎΡΠΊΠΎΠ»ΡΠΊΡ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π΅Π·Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΈΡΡΡΡΠΈΠΌ Π°Π³Π΅Π½ΡΠΎΠΌ.
Π£ΡΠΎΠΊ-ΠΎΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ «ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ»
Π¦Π΅Π»ΠΈ ΡΡΠΎΠΊΠ°. ΠΠ±ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅, Π·Π°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈ ΡΠ³Π»ΡΠ±Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π·Π½Π°Π½ΠΈΠΉ ΠΏΠΎ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΡΠΌ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΏΠΎΠ² ΠΈ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΠΎΠ² Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ, ΠΎΡΡΠ°Π±Π°ΡΡΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π°Π²ΡΠΊΠΎΠ² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π£Π₯Π ΠΏΠΎ Π³Π΅Π½Π΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΡΡΠ°Π±ΠΎΡΠΊΠ° Ρ ΡΠΊΠΎΠ»ΡΠ½ΠΈΠΊΠΎΠ² ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ°ΡΠΈΠ·Π°ΡΠΈΠΈ ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΠΌΠ°ΡΠ΅ΡΠΈΠ°Π»Π° Ρ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π΄ΠΎΠΏΠΎΠ»Π½ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠΉ Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΡ ΠΈ ΠΈΠ½ΡΠ΅ΡΠ½Π΅Ρ-ΡΠ΅ΡΡΡΡΠΎΠ².
ΠΠ»Π°Π½ ΡΡΠΎΠΊΠ°:
- Π₯ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠ°Ρ ΡΠ°Π·ΠΌΠΈΠ½ΠΊΠ°.
- ΠΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠ½ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΊ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°ΠΌ.
- ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ.
- ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ Π°Π·ΠΎΡΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ.
- ΠΠ°ΠΊΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅.
- ΠΡΠ²ΠΎΠ΄Ρ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ:
ΠΡΠΎΠ²Π΅Π΄Π΅ΠΌ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ ΡΠΊΡΠΏΡΠ΅ΡΡβ ΡΠ°Π·ΠΌΠΈΠ½ΠΊΡ ΠΏΠΎ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠΈΡΡΠΈΠΊΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ Π½Π΅ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². (ΠΠ° ΠΏΡΠ°Π²ΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΠΎΡΠ²Π΅Ρ ΠΏΠΎ 1-ΠΌΡ Π±Π°Π»Π»Ρ Π² ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΏΠ΅ΡΠ²Π΅Π½ΡΡΠ²Π΅)
- ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Ρ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π²Π°Π»Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ° Π² HNO3. ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ ΠΌΠ΅ΠΆΠ΄Ρ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΠΌΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΈ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅?
- Π ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ»ΠΈΡΠ°ΠΌ ΠΎΠ½Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΈ ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΠ½Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Ρ ΡΠΎΡΠΊΠΈ Π·ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΠΠ ?
- ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ Π΅Π΅ ΡΠΈΠ·ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°.
- ΠΠΎΡΠ΅ΠΌΡ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΡΠ°Π½ΡΡ Π² ΡΠ΅ΠΌΠ½ΠΎΠΌ ΡΠΊΠ°ΡΡ?
- ΠΠ΅ΡΠ΅ΡΠΈΡΠ»ΠΈΡΡ Π΅Π΅ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½ΡΠ΅ ΠΎΠ±ΡΠΈΠ΅ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π°.
- ΠΠ· ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ Π½Π΅ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π½Ρ Π²ΡΡΠ΅ΡΠ½ΠΈΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ ΠΈΠ· Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ?
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΈΠΌΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ°Π·Π±Π°Π²Π»Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ ΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΡΠ½ΠΎ-Π·Π΅ΠΌΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌΠΈ, ΡΡΠΆΠ΅Π»ΡΠΌΠΈ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ?
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Ρ ΠΏΠ°ΡΡΠΈΠ²ΠΈΡΡΡΡΡΡ ΠΎΡ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Ρ ΠΎΠ»ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΉ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΈ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡ?
- ΠΠ°ΠΊ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΊ Π±Π»Π°Π³ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌ ΠΈ ΡΡΠΎ ΡΠ°ΠΊΠΎΠ΅ βΡΠ°ΡΡΠΊΠ°Ρ Π²ΠΎΠ΄ΠΊΠ°β?
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π² ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ΅ ΡΠ³Π»Ρ, ΡΠΎΡΡΠΎΡΠ°, ΡΠ΅ΡΡ?
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π²ΡΠ°ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π²ΠΎΠ·ΠΌΠΎΠΆΠ½Ρ ΠΏΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΡΠΎ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΌΠΈ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π°ΠΌΠΈ, ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΌΠΈ ΡΠ»Π΅ΠΌΠ΅Π½ΡΡ Ρ Π½ΠΈΠ·ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΌΠ΅ΠΆΡΡΠΎΡΠ½ΡΠΌΠΈ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½Π΅ΠΉ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ?
- ΠΠ°ΠΊ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΡΡ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² Π»Π°Π±ΠΎΡΠ°ΡΠΎΡΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ? ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅ ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ.
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠ΄ΠΎΠ±ΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ ΠΈΠ· Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ?
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΡΠ΅Π΄ΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ².
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ.
ΠΠΎΠΏΡΠΎΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ²ΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠΎΠΆΠ½ΠΎ Π·Π°Π΄Π°Π²Π°ΡΡ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°ΠΌ (Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ°ΠΌ-ΡΠ΅ΠΎΡΠ΅ΡΠΈΠΊΠ°ΠΌ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ°ΠΌ-ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ°ΠΌ), ΡΠ°ΠΊ ΠΈ ΠΈΠ½Π΄ΠΈΠ²ΠΈΠ΄ΡΠ°Π»ΡΠ½ΠΎ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π²ΡΡΡΠΏΠ°Π΅Ρ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ? (ΠΠ»ΠΊΠ°Π½Ρ, Π°ΡΠ΅Π½Ρ)
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: Π‘ΠΎΡΡΠ°Π²ΡΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π°, ΡΡΠ°Π½Π° (1Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°) ΠΈ ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π½Π° (2Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°) Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ, ΡΠΊΠ°ΠΆΠΈΡΠ΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, ΡΠΈΠΏ ΠΈ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ. Π ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΡΠ΅Π½ΠΎΠ³ΠΎ Π½ΠΎΡΡΡ Π½Π°Π·Π²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ:
ΠΠ·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΠΏΡΠΈ ΠΎΠ±ΡΠΊΠ½ΠΎΠ²Π΅Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ΅ ΠΏΠΎΡΡΠΈ Π½Π΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π½Π° ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΠ΅ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Ρ; ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΆΠ΅ Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ Π³Π»Π°Π²Π½ΡΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ ΠΊΠ°ΠΊ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΠΈΡΠ΅Π»Ρ. ΠΠ΄Π½Π°ΠΊΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ Π½Π°ΡΠ΅Π» Π. Π. ΠΠΎΠ½ΠΎΠ²Π°Π»ΠΎΠ² (1889), ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° Π΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΠ΅Ρ ΠΎΡΡΠ°ΡΡΠΈ ΠΈ βΠ½ΠΈΡΡΡΡΡΠΈΠΌβ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠΌ; ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΠΈΠ΄Π΅Ρ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ ΡΠΎ ΡΠ»Π°Π±ΠΎΠΉ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΏΡΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΠΈ ΠΈ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ. Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΡ Π²ΡΡΠ°ΠΆΠ°Π΅ΡΡΡ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ:
,
Ρ. Π΅. ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π·Π°ΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π½Π° ΠΎΡΡΠ°ΡΠΎΠΊ NO2 (Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏΠ°) ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄Π°.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ:
ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅ΡΠΎΠ² ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΎΡΡΠ°ΠΆΠ°ΡΡΡΡ Π½Π° ΡΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠΎΠΉ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ, ΡΠ°ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊ Π»Π΅Π³ΡΠ΅ Π²ΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ½Π° Π²Π΅Π΄Π΅Ρ ΠΊ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π½Π° Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏΡ Π°ΡΠΎΠΌΠ° Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π° Π² ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ΅ Π‘Π (ΠΈΠΌΠ΅ΡΡΠ΅ΠΌΡΡ Π»ΠΈΡΡ Π² Π½Π΅ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΠΈΠ·ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Ρ ), ΠΌΠ΅Π½Π΅Π΅ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄ Π² Π³ΡΡΠΏΠΏΠ΅ Π‘Π2 ΠΈ Π΅ΡΠ΅ ΡΡΡΠ΄Π½Π΅Π΅ β Π² ΠΎΡΡΠ°ΡΠΊΠ΅ Π‘Π3.
ΠΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ½Ρ Π΄ΠΎΠ²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ Π»Π΅Π³ΠΊΠΎ Π½ΠΈΡΡΡΡΡΡΡ Π² Π³Π°Π·ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΡΠ°Π·Π΅ ΠΏΡΠΈ 150β475Β°Π‘ Π΄Π²ΡΠΎΠΊΠΈΡΡΡ Π°Π·ΠΎΡΠ° ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°ΠΌΠΈ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ; ΠΏΡΠΈ ΡΡΠΎΠΌ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ°ΡΡΠΈΡΠ½ΠΎ ΠΈ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΠ΅. ΠΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°Π΅ΡΡΡ ΠΏΠΎΡΡΠΈ ΠΈΡΠΊΠ»ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π½:
ΠΠΎΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΡΠΈΠ΅ Π³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΈ Π΄Π°ΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡ ΡΠ°Π·Π»ΠΈΡΠ½ΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ² Π²ΡΠ»Π΅Π΄ΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠΏΡΡΠ½ΠΎ ΠΈΠ΄ΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ΅ΠΏΠ»Π΅Π½ΠΈΡ. ΠΡΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΡΠ°Π½Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΡΠ°Π½ Π‘Π3βΠ‘Π2βNO2 ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ Π‘Π3βNO2. ΠΠ· ΠΏΡΠΎΠΏΠ°Π½Π° ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΈΠ½ΠΎΠ²:
ΠΠ· Π½ΠΎΡΠΌΠ°Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π±ΡΡΠ°Π½Π°:
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠΎΠΏΡΠΎΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ°ΠΌ-ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ°ΠΌ: ΠΠ°ΠΊΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° Π² Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ Ρ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ²Π΅?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ β Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΠ°Ρ ΠΈ ΠΎΠ³Π½Π΅ΠΎΠΏΠ°ΡΠ½Π°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ, ΠΌΠ°Π»ΠΎΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠ°Ρ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. Π Π°ΡΠΏΠ°Π΄ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π½Π° ΡΠΎΠΏΡΠΎΠ²ΠΎΠΆΠ΄Π°Π΅ΡΡΡ ΡΠ΅Π·ΠΊΠΈΠΌ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΠΎΠ±ΡΠ΅ΠΌΠ° ΠΈ Π²ΡΠ΄Π΅Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΠΈΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΠ΅ΠΏΠ»Π° (ΡΡ Π΅ΠΌΠ° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ):
CH3NO2 β> CO2 + H2O + N2
ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠ°Π½ Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ (Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ, ΠΆΠΈΡΠΎΠ²), Π² ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄ΡΡΠ²Π΅ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΏΠΈΡΡΠΎΠ², Π² ΠΊΠ°ΡΠ΅ΡΡΠ²Π΅ Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΊΠΈΠΏΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΊΠΎΠΌΠΏΠΎΠ½Π΅Π½ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠΏΠ»ΠΈΠ²Π° Π΄Π»Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΠ½ΡΡ ΡΠ°ΠΊΠ΅ΡΠ½ΡΡ Π΄Π²ΠΈΠ³Π°ΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ±ΡΠ°ΡΠ°Π΅ΠΌ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΡΡ Π°ΠΊΡΠΈΠ²Π½ΠΎΡΡΡ Π°ΡΠ΅Π½ΠΎΠ². ΠΠ°ΠΊ ΠΈ Π² ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅, ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅ΠΌ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π°ΡΠ΅Π½ΠΎΠ² Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ, Π²ΡΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Ρ, ΠΊΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΠΈΠΏΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅ΡΠ½Ρ Π΄Π»Ρ Π°ΡΠ΅Π½ΠΎΠ²? (Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΏΡΠΈΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ, ΠΎΠΊΠΈΡΠ»Π΅Π½ΠΈΡ Π΄Π»Ρ Π΅Π³ΠΎ Π³ΠΎΠΌΠΎΠ»ΠΎΠ³ΠΎΠ²)
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ:
- ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π½ΡΡ 1- ΠΈ 2-Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° Π²Π°ΠΌ ΠΈΠ·Π²Π΅ΡΡΠ½Ρ?
- Π‘ΠΎΡΡΠ°Π²ΡΡΠ΅ ΡΡΠ°Π²Π½Π΅Π½ΠΈΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΠΎΠΌ (1 Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°) ΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ»ΠΎΠΌ, Π½Π°Π·ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ; ΡΠΊΠ°ΠΆΠΈΡΠ΅ ΡΠΈΠΏΡ ΠΈ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π₯Π . Π Π΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΈΠ΄ΡΡ Ρ ΡΠ°Π·ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π‘-Π ΠΈΠ»ΠΈ Π‘-Π‘ ΡΠ²ΡΠ·Π΅ΠΉ?
ΠΡΠ²Π΅Ρ: ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π½ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ²ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° β Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π² -ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°: Π°Π»ΠΊΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, Π³Π°Π»ΠΎΠ³Π΅Π½Ρ, -ΠΠ -NH2. ΠΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ (ΠΈΡ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΉ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡ ΠΌΠΎΠΆΠ΅Ρ Π±ΡΡΡ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ) β OH ΠΈΠ»ΠΈ Br, Π° ΡΠ°ΠΊΠΆΠ΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Ρ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ (Π°Π»ΠΊΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ). ΠΡΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π² o- ΠΈ n-ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° β Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, ΡΠ½ΠΈΠΆΠ°ΡΡΠΈΠ΅ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π² -ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΡΠΈΡΡΠ΅ΠΌΠ΅ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°: -NO2, -SO3H, -COOH, -CN, -CHO. ΠΡΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ, ΠΎΠ±Π»Π°Π΄Π°ΡΡΠΈΠ΅ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΌΠ΅Π·ΠΎΠΌΠ΅ΡΠ½ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ, ΠΈΠ»ΠΈ ΠΎΡΡΠΈΡΠ°ΡΠ΅Π»ΡΠ½ΡΠΌ ΠΈΠ½Π΄ΡΠΊΡΠΈΠ²Π½ΡΠΌ ΡΡΡΠ΅ΠΊΡΠΎΠΌ, ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΠ΅ ΠΏΡΠΈΡΡΠ³ΠΈΠ²Π°ΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°. ΠΡΠΈ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠΈΡΡΡΡ Π²ΡΠΎΡΠΎΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ Π² ΠΌ-ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ°. ΠΠ½ΠΈ ΠΎΠ±Π΅Π΄Π½ΡΡΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡ oβ ΠΈ nβ ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΡΠΈΠΊΠ»Π° Π² Π±ΠΎΠ»ΡΡΠ΅ΠΉ ΡΡΠ΅ΠΏΠ΅Π½ΠΈ, ΡΠ΅ΠΌ ΠΌ-ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅. Π ΡΡΠΎΠΌ ΡΠ»ΡΡΠ°Π΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Π΅ΡΡΡ Π² Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠΌ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ΅ Π² ΠΌ-ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠΈ.
C6
ΠΠΈΡΡΠΎΠ±Π΅Π½Π·ΠΎΠ» β Π·Π΅Π»Π΅Π½ΠΎΠ²Π°ΡΠΎ β ΠΆΠ΅Π»ΡΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ Ρ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠΌ ΠΌΠΈΠ½Π΄Π°Π»Ρ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠ°Ρ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΠ½ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ΅Π½ β ΠΎΠ½ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ Π³Π΅ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎΠ±ΠΈΠ½ Π² ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ³Π»ΠΎΠ±ΠΈΠ½:
ΠΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ»Π°:
C6H5-CH3 + 3HO-NO2Β Β t, h3SO4β> |
Π‘H3-C6H2(NO2)3
+ 3H2O |
ΠΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ ΠΊ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ.
ΠΠ΅ΡΠ²ΠΈΡΠ½ΡΠ΅ Π°ΠΌΠΈΠ½Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ°ΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ:
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΠ°Ρ ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΠΊΠ°Π΅Ρ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅ ΠΈ ΠΏΠΎΡΠ΅ΠΌΡ?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ»Π° ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΠ½ΡΠ΅Π½ΡΠΈΠ²Π½Π΅Π΅, ΡΠ΅ΠΌ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»Π°, Ρ.ΠΊ. Π² Π΅Π³ΠΎ ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΠΈΠΌΠ΅Π΅ΡΡΡ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π½Ρ 1-Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° β ΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»ΡΠ½ΡΠΉ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π» β ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½ΠΎΠ΄ΠΎΠ½ΠΎΡΠ½ΡΠΉ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ, Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΡΡΠΈΠΉ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Π² ΠΎΡΡΠΎ- ΠΈ ΠΏΠ°ΡΠ°-ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ»Π° ΠΈΠ΄Π΅Ρ Π² ΡΡΠΈ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ (Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² ΠΈ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ )
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ.
ΠΠΈΡΡΠΎΠ±Π΅Π½Π·ΠΎΠ» β Π·Π΅Π»Π΅Π½ΠΎΠ²Π°ΡΠΎ-ΠΆΠ΅Π»ΡΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ Ρ Π·Π°ΠΏΠ°Ρ ΠΎΠΌ ΠΌΠΈΠ½Π΄Π°Π»Ρ, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΠΏΠ»ΠΎΡ ΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌΠ°Ρ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅. ΠΠ½ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠΎΠΊΡΠΈΡΠ΅Π½ β ΠΎΠ½ ΠΎΠΊΠΈΡΠ»ΡΠ΅Ρ Π³Π΅ΠΌΠΎΠ³Π»ΠΎΠ±ΠΈΠ½ Π² ΠΌΠ΅ΡΠΎΠ³Π»ΠΎΠ±ΠΈΠ½.
ΠΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ β Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΈΠ΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ.
2,4,6 βΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ» (ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 1), ΠΎΠ½ ΠΆΠ΅ ΡΡΠΎΡΠΈΠ», ΠΎΠ½ ΠΆΠ΅ ΡΠΎΠ», ΠΎΠ½ ΠΆΠ΅ TNT, ΠΎΠ½ ΠΆΠ΅ ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΎΠΌΠ΅ΡΠΈΠ»Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ») β ΠΎΠ΄Π½ΠΎ ΠΈΠ· Π½Π°ΠΈΠ±ΠΎΠ»Π΅Π΅ ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½ΡΠ½Π½ΡΡ Π±ΡΠΈΠ·Π°Π½ΡΠ½ΡΡ Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ². ΠΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠΎΠ±ΠΎΠΉ ΠΆΠ΅Π»ΡΠΎΠ²Π°ΡΠΎΠ΅ ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Ρ ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠΎΠΉ ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ 80,35Β Β°C. ΠΡΠΈΠΌΠ΅Π½ΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΠΈ Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅ ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠ°ΠΌΠΎΡΡΠΎΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎ Π² Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ (Π³ΡΠ°Π½ΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ»), ΠΏΡΠ΅ΡΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΈΠ»ΠΈ Π»ΠΈΡΠΎΠΌ Π²ΠΈΠ΄Π΅, ΡΠ°ΠΊ ΠΈ Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΈΡ Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ΅ΠΉ (Π°Π»ΡΠΌΠΎΡΠΎΠ», Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½Π°Π», Π°ΠΌΠΌΠΎΠ½ΠΈΡ ΠΈ Π΄ΡΡΠ³ΠΈΠ΅).
ΠΠ°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΠΉ Π°ΡΠΎΠΌΠ°ΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΉ Π°ΠΌΠΈΠ½ β Π°Π½ΠΈΠ»ΠΈΠ½ β ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»Π°:
ΠΡΠ° ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Π½ΠΎΡΠΈΡ ΠΈΠΌΡ ΡΡΡΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ° Π.Π. ΠΠΈΠ½ΠΈΠ½Π°, ΠΎΡΡΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΈΠ²ΡΠ΅Π³ΠΎ Π΅Π΅ Π²ΠΏΠ΅ΡΠ²ΡΠ΅ Π² 1842Π³.
ΠΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ ΠΠΈΠ½ΠΈΠ½Π°:
1) ΡΠ°ΡΠΏΡΠΎΡΡΡΠ°Π½Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΠΌ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±ΠΎΠΌ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°Π½ΠΈΠ»ΠΈΠ½Π° ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»Π° ΠΌΠ΅ΡΠ°Π»Π»Π°ΠΌΠΈ, Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΠΆΠ΅Π»Π΅Π·ΠΎΠΌ (ΡΡΠ³ΡΠ½Π½ΡΠΌΠΈ ΡΡΡΡΠΆΠΊΠ°ΠΌΠΈ), Π² ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΠΉ ΡΡΠ΅Π΄Π΅;
2) Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½ΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΡΠΎΠΎΡΠ²Π΅ΡΡΡΠ²ΡΡΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ β ΡΡΠΎ ΠΎΠ±ΡΠΈΠΉ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ± ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°ΠΌΠΈΠ½ΠΎΠ².
ΠΠ½ΠΈΠ»ΠΈΠ½
β ΠΎΠ΄ΠΈΠ½ ΠΈΠ· Π²Π°ΠΆΠ½Π΅ΠΉΡΠΈΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ;
a) ΠΎΠ½ ΡΠ²Π»ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΈΡΡ ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎΠΌ Π΄Π»Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΡΠΈΡΠ»Π΅Π½Π½ΡΡ Π°Π½ΠΈΠ»ΠΈΠ½ΠΎΠ²ΡΡ ΠΊΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅Π»Π΅ΠΉ;
b) Π°Π½ΠΈΠ»ΠΈΠ½ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ ΠΏΡΠΈ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠΈ Π»Π΅ΠΊΠ°ΡΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ², Π½Π°ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Ρ ΡΡΠ»ΡΡΠ°Π½ΠΈΠ»Π°ΠΌΠΈΠ΄Π½ΡΡ ΠΏΡΠ΅ΠΏΠ°ΡΠ°ΡΠΎΠ², Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ², Π²ΡΡΠΎΠΊΠΎΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»ΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ ΠΈ Ρ. Π΄. ΠΡΠΊΡΡΡΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΎΡΠ΅ΡΡΠΎΡΠΎΠΌ ΠΠ°Π·Π°Π½ΡΠΊΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ½ΠΈΠ²Π΅ΡΡΠΈΡΠ΅ΡΠ° Π.Π. ΠΠΈΠ½ΠΈΠ½ΡΠΌ (1842 Π³.) Π΄ΠΎΡΡΡΠΏΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΏΠΎΡΠΎΠ±Π° ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ Π°Π½ΠΈΠ»ΠΈΠ½Π° ΠΈΠΌΠ΅Π»ΠΎ Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ΅ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π»Ρ ΡΠ°Π·Π²ΠΈΡΠΈΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΈ ΠΈ Ρ ΠΈΠΌΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ ΠΏΡΠΎΠΌΡΡΠ»Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: Π‘ΠΎΡΡΠ°Π²ΡΡΠ΅ Π£Π₯Π ΡΠ°Π·Π»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΠΉ Π°ΡΠ΅Π½ΠΎΠ².
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ:
Π’Π΅ΠΏΠ΅ΡΡ ΠΏΠ΅ΡΠ΅ΠΉΠ΄Π΅ΠΌ ΠΊ ΠΈΠ·ΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠ΅ΠΉ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΠΈΠΌΠΈ ΠΎΡΠ³Π°Π½ΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΈΠΌΠΈ ΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΠΌΠΈ. ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΈΠ· Π΄Π°Π½Π½ΡΡ Π³ΡΡΠΏΠΏ Π²ΡΡΡΠΏΠ°ΡΡ Π² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ? ( Π‘ΠΏΠΈΡΡΡ: ΠΎΠ΄Π½ΠΎ- ΠΈ ΠΌΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅, ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Ρ).
Π‘ΠΎΡΡΠ°Π²ΡΡΠ΅ Π£Π₯Π Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΡΠ°Π½ΠΎΠ»Π° (1 Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°) ΠΈ Π³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π° (2 Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°) Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ. ΠΠ°Π·ΠΎΠ²ΠΈΡΠ΅ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ, (ΠΊ ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠΌΡ ΠΊΠ»Π°ΡΡΡ ΠΎΠ½ΠΈ ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡΡΡ), ΡΠΈΠΏΡ ΠΈ ΠΌΠ΅Ρ Π°Π½ΠΈΠ·ΠΌΡ Π₯Π . Π£ΠΊΠ°ΠΆΠΈΡΠ΅ ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π΄Π°Π½Π½ΡΡ ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡΠΎΠ² ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΉ.
C2H5OH + HONO2 β> C2H5ONO2 + H2O
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΡΠΈΠ»Π½ΠΈΡΡΠ°Ρ β Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ, ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠΉ ΡΡΠΈΡ, ΠΏΡΠΎΠ΄ΡΠΊΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ β ΡΡΠ΅ΡΠΈΡΠΈΠΊΠ°ΡΠΈΠΈ (ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ)
ΠΠ½ΠΎΠ³ΠΎΠ°ΡΠΎΠΌΠ½ΡΠ΅ ΡΠΏΠΈΡΡΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΡΡΡ Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ°ΠΌΠΈ, ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΡ ΡΠ»ΠΎΠΆΠ½ΡΠ΅ ΡΡΠΈΡΡ. ΠΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠΈ Π³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π° Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ Π² ΠΏΡΠΈΡΡΡΡΡΠ²ΠΈΠΈ ΠΊΠΎΠ½ΡΠ΅Π½ΡΡΠΈΡΠΎΠ²Π°Π½Π½ΠΎΠΉ ΡΠ΅ΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΡΠ΅ΡΡΡ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½ (ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠ°Ρ Π³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π°):
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: Π Π°ΡΡΠΌΠΎΡΡΠΈΡΠ΅ ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ½ΡΡ ΡΠΎΡΠΌΡΠ»Ρ ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½Π°. ΠΠ±ΡΠ°ΡΠΈΡΠ΅ Π²Π½ΠΈΠΌΠ°Π½ΠΈΠ΅ Π½Π° ΡΠΎ, ΡΡΠΎ Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ ΡΡΠΎΠ³ΠΎ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²Π° ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° -NO2 ΡΠ²ΡΠ·Π°Π½Π° Ρ ΡΠ³Π»Π΅ΡΠΎΠ΄ΠΎΠΌ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»Π° Π½Π΅ Π½Π΅ΠΏΠΎΡΡΠ΅Π΄ΡΡΠ²Π΅Π½Π½ΠΎ, ΠΊΠ°ΠΊ Π² Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡΡ , Π° ΡΠ΅ΡΠ΅Π· Π°ΡΠΎΠΌ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠ΄Π°.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΡΡ ΡΠΎΠ»Ρ ΠΈΠΌΠ΅ΡΡ Π΄Π°Π½Π½ΡΠ΅ Π½ΠΈΡΡΠΎΡΠΎΠ΅Π΄ΠΈΠ½Π΅Π½ΠΈΡ Π² ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΡΠ΅ΡΠΊΠΎΠΉ Π΄Π΅ΡΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ ΡΠ΅Π»ΠΎΠ²Π΅ΠΊΠ°? (ΠΠΎΠΏΡΠΎΡ Ρ ΠΈΠΌΠΈΠΊΠ°ΠΌ-ΠΏΡΠ°ΠΊΡΠΈΠΊΠ°ΠΌ)
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΠΈΡΡΠΎΠ³Π»ΠΈΡΠ΅ΡΠΈΠ½ β ΡΡΠΆΠ΅Π»Π°Ρ ΠΌΠ°ΡΠ»ΡΠ½ΠΈΡΡΠ°Ρ ΠΆΠΈΠ΄ΠΊΠΎΡΡΡ ΡΠΎ ΡΠ»Π°Π΄ΠΊΠΎΠ²Π°ΡΡΠΌ Π²ΠΊΡΡΠΎΠΌ, Π½Π΅ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΠΈΠΌ Π² Π²ΠΎΠ΄Π΅, Π½ΠΎ Ρ ΠΎΡΠΎΡΠΎ ΡΠ°ΡΡΠ²ΠΎΡΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΡΡΠΈΠ»ΠΎΠ²ΠΎΠΌ ΡΠΏΠΈΡΡΠ΅.
ΠΠ΅Π³ΠΊΠΎ Π²Π·ΡΡΠ²Π°Π΅ΡΡΡ ΠΎΡ Π½Π΅Π±ΠΎΠ»ΡΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠΎΡΡΡΡΠ΅Π½ΠΈΡ ΠΈΠ»ΠΈ Π½Π°Π³ΡΠ΅Π²Π°Π½ΠΈΡ (ΡΡΠΎ Π΅Π³ΠΎ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²ΠΎ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΠ΅ΡΡΡ Π΄Π»Ρ ΠΈΠ·Π³ΠΎΡΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΡ Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²), ΠΈ Π½Π° Π΅Π³ΠΎ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ ΠΈΠ·Π³ΠΎΡΠΎΠ²Π»ΡΡΡ Π΄ΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡ. ΠΠΈΠ½Π°ΠΌΠΈΡ ΠΈΡΠΏΠΎΠ»ΡΠ·ΡΡΡ Π² Π²ΠΎΠ΅Π½Π½ΠΎΠΌ ΠΈ Π³ΠΎΡΠ½ΠΎΠΌ Π΄Π΅Π»Π΅. ΠΡΠΈ Π²Π·ΡΡΠ²Π΅ ΡΠ°ΠΌΠΎΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎ ΠΏΡΠΎΠΈΡΡ ΠΎΠ΄ΠΈΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ:
4 C3H5 (ONO2) β> 12 CO2 +10H2O + 6N2 + O2
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: Π ΠΏΡΠΎΠΈΠ·Π²ΠΎΠ΄Π½ΡΠΌ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»Π° ΠΎΡΠ½ΠΎΡΠΈΡΡΡ ΠΈ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ». Π ΡΠ΅ΠΌ ΠΎΡΠ»ΠΈΡΠΈΠ΅ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Π° Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ ΠΎΡ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ Ρ Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΠΎΠΌ?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: Π‘ΠΊΠΎΡΠΎΡΡΡ ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Π° Ρ HNO3 Π³ΠΎΡΠ°Π·Π΄ΠΎ Π²ΡΡΠ΅, Ρ.ΠΊ. ΡΠ΅Π½ΠΎΠ», ΠΊΠ°ΠΊ ΠΈ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ», ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π½Ρ 1-Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° -OH Π³ΡΡΠΏΠΏΡ Π²ΠΌΠ΅ΡΡΠΎ -CH3. ΠΠΎΠ΄ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ΅Π½ΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ°Π΄ΠΈΠΊΠ°Π»Π° Π½Π΅ΠΏΠΎΠ΄Π΅Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½Π°Ρ ΠΏΠ°ΡΡ Ρ O Π°ΡΠΎΠΌΠ° -OH Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠΌΠ΅ΡΠ°Π΅ΡΡΡ Π² Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ΅ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠΎ ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ΠΌ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΠΎΠΉ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΠΈ Π² ΠΏΠΎΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΡΡ 2, 4, 6 ΠΈ ΡΠ²Π΅Π»ΠΈΡΠΈΠ²Π°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ C-H (ΡΠ΅Π°ΠΊΡΠΈΡ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΡΠΈΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π·Π°ΠΌΠ΅ΡΠ΅Π½ΠΈΡ). ΠΠ΅Π½Π·ΠΎΠ» Π½ΠΈΡΡΡΠ΅ΡΡΡ Π² ΠΎΠ΄Π½Ρ ΡΡΠ°Π΄ΠΈΡ, Π° ΡΠ΅Π½ΠΎΠ», ΠΊΠ°ΠΊ ΡΠΎΠ»ΡΠΎΠ», Π² 3 ΡΡΠ°Π΄ΠΈΠΈ Ρ ΠΎΠ±ΡΠ°Π·ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠ΅ΠΌ 2, 4, 6-ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Π° (Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠ½ΠΎΠ΅ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ Π°ΡΠΎΠΌΠΎΠ² Π² ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π°Ρ , ΡΠ°Π·ΡΠ°Π±ΠΎΡΠ°Π½Π½ΡΠΉ Π.Π. ΠΡΡΠ»Π΅ΡΠΎΠ²ΡΠΌ) ΠΈΠ»ΠΈ ΠΏΠΈΠΊΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΠΎΠ²ΠΎ Π·Π½Π°ΡΠ΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΠΈΠΊΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π² Π½Π°ΡΠΎΠ΄Π½ΠΎΠΌ Ρ ΠΎΠ·ΡΠΉΡΡΠ²Π΅?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΠΈΠΊΡΠΈΠ½ΠΎΠ²Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° (ΠΏΡΠΈΠ»ΠΎΠΆΠ΅Π½ΠΈΠ΅ 2), Ρ ΠΈΠΌ., ΠΈΠ½Π°ΡΠ΅ ΡΡΠΈΠ½ΠΈΡΡΠΎΡΠ΅Π½ΠΎΠ» C6H2(NO2)3OH; ΠΊΡΠΈΡΡΠ°Π»Π»Ρ Π»ΠΈΠΌΠΎΠ½Π½ΠΎ-ΠΆΠ΅Π»ΡΠΎΠ³ΠΎ ΡΠ²Π΅ΡΠ°, ΡΠ΅ΠΌΠΏΠ΅ΡΠ°ΡΡΡΠ° ΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½ΠΈΡ 1225Β°Π‘, ΠΎΡΠ΅Π½Ρ ΡΠ΄ΠΎΠ²ΠΈΡΠ°, ΠΈΠΌΠ΅Π΅Ρ ΡΠΈΡΠΎΠΊΠΎΠ΅ ΠΏΡΠΈΠΌΠ΅Π½Π΅Π½ΠΈΠ΅ ΠΏΡΠΈ ΠΈΠ·Π³ΠΎΡΠΎΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠΈ Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΡΡ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ² (ΠΌΠ΅Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΠ° ΠΈ Π΄Ρ.). Π Π°ΡΠΏΠ»Π°Π²Π»Π΅Π½Π½Π°Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ° ΡΠ²ΠΎΠΈΠΌ ΡΠ½ΡΠ°ΡΠ½ΡΠΌ ΡΠ²Π΅ΡΠΎΠΌ ΠΎΡΠ΅Π½Ρ Π½Π°ΠΏΠΎΠΌΠΈΠ½Π°Π΅Ρ ΠΌΠ΅Π΄ (ΠΏΠΎ-Π³ΡΠ΅ΡΠ΅ΡΠΊΠΈ β «ΠΌΠ΅Π»ΠΈ»), ΡΠ°ΠΊ ΡΡΠΎ Π½Π΅Ρ Π½ΠΈΡΠ΅Π³ΠΎ ΡΠ΄ΠΈΠ²ΠΈΡΠ΅Π»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ Π² ΡΠΎΠΌ, ΡΡΠΎ Π²Π·ΡΡΠ²ΡΠ°ΡΠΎΠ΅ Π²Π΅ΡΠ΅ΡΡΠ²ΠΎ Π½Π° Π΅ ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π΅ Π½Π°Π·Π²Π°Π»ΠΈ ΠΌΠ΅Π»ΠΈΠ½ΠΈΡΠΎΠΌ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊ Π²Π»ΠΈΡΠ΅Ρ Π½Π° Ρ Π°ΡΠ°ΠΊΡΠ΅Ρ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΡ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ² ΠΏΠΎΡΠ²Π»Π΅Π½ΠΈΠ΅ Π² ΡΡΡΡΠΊΡΡΡΠ΅ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Π° Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏ?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΠΎΠ΄ Π²Π»ΠΈΡΠ½ΠΈΠ΅ΠΌ Π½ΠΈΡΡΠΎΠ³ΡΡΠΏΠΏ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠ½ΡΠ΅ ΡΠ²ΠΎΠΉΡΡΠ²Π° ΠΏΠΈΠΊΡΠΈΠ½ΠΎΠ²ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Π²ΡΡΠ΅, ΡΠ΅ΠΌ Ρ ΡΠ΅Π½ΠΎΠ»Π°. ΠΠ±ΡΡΡΠ½ΡΠ΅ΡΡΡ ΡΡΠΎ ΡΠ΅ΠΌ, ΡΡΠΎ NO2 Π³ΡΡΠΏΠΏΠ° β ΠΎΡΠΈΠ΅Π½ΡΠ°Π½Ρ 2-Π³ΠΎ ΡΠΎΠ΄Π° ΠΈ Π½Π°ΠΏΡΠ°Π²Π»ΡΠ΅Ρ ΡΠ»Π΅ΠΊΡΡΠΎΠ½Π½ΡΡ ΠΏΠ»ΠΎΡΠ½ΠΎΡΡΡ ΠΈΠ· Π±Π΅Π½Π·ΠΎΠ»ΡΠ½ΠΎΠ³ΠΎ ΠΊΠΎΠ»ΡΡΠ° Π½Π° OHβ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, ΠΏΠΎΠ²ΡΡΠ°Ρ ΠΏΠΎΠ»ΡΡΠ½ΠΎΡΡΡ OβH ΡΠ²ΡΠ·ΠΈ
ΠΠ·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΠ΅ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΡ Ρ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄Π°ΠΌΠΈ
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ°ΠΊΠΈΠ΅ ΡΡΠ½ΠΊΡΠΈΠΎΠ½Π°Π»ΡΠ½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠΈΡ Π³Π»ΡΠΊΠΎΠ·Π° β ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»Ρ ΠΌΠΎΠ½ΠΎΡΠ°Ρ Π°ΡΠΈΠ΄ΠΎΠ² ΠΈ Π΄ΠΈΡΠ°Ρ Π°ΡΠΈΠ΄Ρ: ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ·Π°, Π»Π°ΠΊΡΠΎΠ·Π°, ΠΌΠ°Π»ΡΡΠΎΠ·Π°?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: Π ΠΌΠΎΠ»Π΅ΠΊΡΠ»Π΅ Π³Π»ΡΠΊΠΎΠ·Ρ ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°ΡΡΡ ΠΎΠ΄Π½Π° Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄Π½Π°Ρ Π³ΡΡΠΏΠΏΠ°, 5 -OH Π³ΡΡΠΏΠΏ, Π² ΡΠΎΡΡΠ°Π²Π΅ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ·Ρ (Π½Π΅Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΠ΅Π³ΠΎΡΡ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠ°) β ΡΠΎΠ»ΡΠΊΠΎ -OH Π³ΡΡΠΏΠΏΡ, Π° Π»Π°ΠΊΡΠΎΠ·Π° ΠΈ ΠΌΠ°Π»ΡΡΠΎΠ·Π°, ΠΊΠ°ΠΊ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ Π²ΠΎΡΡΡΠ°Π½Π°Π²Π»ΠΈΠ²Π°ΡΡΠΈΡ ΡΡ ΡΠ°Ρ Π°ΡΠΎΠ², ΡΠΎΠ΄Π΅ΡΠΆΠ°Ρ ΠΊΡΠΎΠΌΠ΅ -OH Π³ΡΡΠΏΠΏ ΠΈ Π°Π»ΡΠ΄Π΅Π³ΠΈΠ΄Π½ΡΠ΅ Π³ΡΡΠΏΠΏΡ.
Π£ΡΠΈΡΠ΅Π»Ρ: ΠΠ° ΠΎΡΠ½ΠΎΠ²Π°Π½ΠΈΠΈ ΡΡΡΠΎΠ΅Π½ΠΈΡ, ΠΊΠ°ΠΊΠΎΠ²Ρ ΠΎΡΠΎΠ±Π΅Π½Π½ΠΎΡΡΠΈ Π²Π·Π°ΠΈΠΌΠΎΠ΄Π΅ΠΉΡΡΠ²ΠΈΡ ΠΈΡ Ρ Π°Π·ΠΎΡΠ½ΠΎΠΉ ΠΊΠΈΡΠ»ΠΎΡΠΎΠΉ?
Π£ΡΠ΅Π½ΠΈΠΊ: ΠΡΠ΅ ΡΠΏΠΎΠΌΡΠ½ΡΡΡΠ΅ ΠΏΡΠ΅Π΄ΡΡΠ°Π²ΠΈΡΠ΅Π»ΠΈ ΡΠ³Π»Π΅Π²ΠΎΠ΄ΠΎΠ² Π² Π²ΠΈΠ΄Ρ Π½Π°Π»ΠΈΡΠΈΡ -OH Π³ΡΡΠΏΠΏ ΡΠ΅Π°Π³ΠΈΡΡΡΡ Ρ Π°Π·ΠΎΡ